کارگروه دانشنامه مشروطه

مدير کارگروه:‌دکتر ابوذر مظاهري
همکاران علمي: حجت الاسلام علي احمدي خواه، حجت الاسلام اسلام افضلي
 
بسمه تعالي
معاونت پژوهش مؤسسه آموزشي ـ پژوهشي امام خميني‌ (ره) از سال 1381 طرح تدوين دانشنامه مشروطيت را آغاز کرده است. تاکنون محتواي 3 جلد از اين دانشنامه تهيه شده است و به زودي يک جلد اين مجموعه به چاپ خواهد رسيد. 
اهداف:
اين مرکز چند هدف را از تدوين دانشنامه مشروطه دنبال مي‌کند. اول: آشکارسازي چهره واقعي اين نهضت از خلال گزارشات و برداشت‌هاي درست و نادرست فراواني که در تواريخ مشروطه به چشم مي‌خورد.
دوم: شفاف‌سازي جريانات نهضت مشروطيت و بررسي نقش سازنده يا تخريب‌گر هر يک از آنها، اعم از جريان روحانيت، روشنفکري و ديگر جريانات سياسي اين نهضت.
سوم: از آنجا که گذشته چراغ راه آينده است، توصيف و تبيين منصفانه تاريخ مشروطيت مي‌تواند بينش تاريخي نسل‌هاي بعد از انقلاب اسلامي را روشنتر سازد و اين، تدبير آينده آنها را اصلاح و استوار مي‌سازد.
سازمان و گردش کار
مراحل گردش کار در دانشنامه مشروطيت به شرح ذيل مي‌باشد:
1. تصويب و تعريف مدخل‌ها (توسط شوراي علمي دانشنامه با مشورت و نظر خواهي از اساتيد مشاور)
2. شناسايي نويسندگان و سفارش مقالات (توسط مدير دانشنامه، با نظارت و تأييد شوراي علمي دانشنامه)
3. ارزيابي مقدماتي مقالات تحويل شده توسط يکي از اعضاي شوراي علمي
4. ارزيابي اول و دوم توسط اساتيد ارزياب
5. اصلاح نهايي مقالات توسط نويسندگان
6. ويراستاري علمي مقالات توسط يکي از پژوهشگران تحت نظارت يکي از اساتيد برجسته 
مجلدات و مدخل‌ها
دانشنامه مشروطه در 10 مجلد و دهها مدخل تنظيم شده است. عنوان مجلدات و مدخل‌هاي آنها به شرح ذيل است:
1.       زمينه‌ها و مقدمات شکل‌گيري نهضت مشروطه الف: جنبش‌ها ب: ساختارها ج: جريان‌ها د: زمينه‌ها و عوامل خارجي
2.       وقايع مهم نهضت مشروطه از آغاز تا انجام الف: جرقه‌هاي نهضت ب:‌ از مهاجرت صغري تا صدور فرمان مشروطه ج: از صدور فرمان مشروطه تا به توپ بستن مجلس د: از سقوط مجلس تا سقوط محمد علي شاه   هـ : فتح تهران و مشروطه دوم
3.       رجال مشروطه: علمان ديني (نگارش حدود 60 مدخل اين جلد به پايان رسيده است)
4.       رجال مشروطه:انديشمندان. فعالان سياسي و ديوانيان (اعم از روشنفکران، سياستمداران و فعالان سياسي) حدود 50 مدخل از بيش از 150 مدخل اين جلد نوشته يا سفارش داده شده است.
5.       مطبوعات، احزاب و انجمن‌ها سياسي عصر مشروطه 1. فراماسونوري 2. احزاب 3. انجمن‌هاي مخفي 4. مطبوعات 5. فرق ضاله
6.       نقد و بررسي رسائل مشروطيت (حدود 90 رساله در اين جلد مورد بررسي قرار مي‌گيرد)
7.       مأخذ‌شناسي و نقد و بررسي منابع (نگارش حدود 35 مدخل اين جلد به پايان رسيد است)
8.      مشروطه در شهرها و ولايات مختلف ايران (نگارش حدود 10 مدخل اين جلد به پايان رسيده است)
9.      پيامدها و آسيب‌شناسي نهضت مشروطه
 
همکاران علمي:
دانشنامه مشروطيت در شناسايي نويسندگان دو مؤلفه را به ترتيب اولويت مد نظر دارد، 1. قوت علمي و تحقيقي 2. شهرت علمي و تخصصي. مطلوب جمع اين دو مؤلفه‌ است، اما در مقام تزاحم مؤلفه اول مقدم خواهد بود.
اسامي همکاراني (بدون عنوان) که تا به حال به اين دانشنامه همکاري کرده‌اند به شرح ذيل مي‌باشد:
  1. آقاجاني ـ نصر الله

  2. ابوالحسني (منذر) ـ علي

  3. ابوطالبي ـ مهدي

  4. افضلي ـ اسلام

  5. احمدي‌خواه ـ علي

  6. ارشاد

  7. اسلامي ـ محمد جواد

  8. باغستاني ـ سعيد

  9. بحراني ـ مرتضي

  10. پاك ـ محمد رضا

  11. تقوي مقدم ـ سيد مصطفي

  12. جعفريان ـ رسول

  13. جلالي ـ غلامرضا

  14. جوادزاده ـ عليرضا

  15. حاجي‌حسيني ـ حسن

  16. حسين‌زاده ـ احمد

  17. حسيني ـ ميرصالح

  18. حشمتي ـ ماشاءالله

  19. رضايي ـ محمد

  20. رمضان‌نرگسي ـ رضا

  21. رنجبر ـ محسن

  22. رنجبر ـ مقصود

  23. رنجبريان ـ مهدي

  24. رهدار ـ احمد

  25. روحاني ـ سيد حميد رضا

  26. زاهد زاهداني ـ سيد سعيد

  27. زنديه ـ مجتبي

  28. سليماني ـ جواد

  29. سيد علوي ـ سيد ابراهيم

  30. صادقي فدكي ـ غلام عباس

  31. صوفي نياركي ـ تقي

  32. علوي ـ سيد علي

  33. فاضلي ـ خادم حسين

  34.  فقيه حقاني ـ موسي

  35. قاسمي روشن ـ ابراهيمي

  36. کبيري ـ غلام‌رضا

  37. محمدي ـ سيد محمد حسين

  38. محمدي ـ اصغر

  39. مريجي ـ شمس‌الله

  40. مزيناني ـ محمد صادق

  41. مشايخي ـ عبدالکريم

  42. مظاهري ـ ابوذر

  43. معزي ـ فاطمه

  44. ملك‌زاده ـ محمد

  45. مهدوي‌زادگان

  46. موسوي ـ خادم‌حسين

  47. مومنـ ابوالفتح

  48. ميري ـ سيد عباس

  49. نعيميان ـ ذبيح‌الله

  50. نيك‌بخت ـ رحيم

  51. يعقوبي‌ـ عبدالرسول

 
ارزيابان و مشاوران علمي
 
1.     مرحوم استاد علي دواني
2.     دکتر علي اکبر ولايتي
3.     استاد علي ابوالحسني (منذر)
4.     استاد رسول جعفريان
5.     دکتر موسي نجفي
6.     دکتر موسي فقيه حقاني
7.     دکتر حسين آباديان
8.     دکتر مظفر نامدار
9.     جناب آقاي عبدالله شهبازي
10.                        حجت الاسلام مهدي انصاري قمي
11.   دکتر محمد حسن رجبي
12.      جناب آقاي سيد مصطفي تقوي
13.       دکتر محمد رجبي
14.   حجت الاسلام غلامرضا جلالي
15.   جناب آقاي محمد جواد صاحبي
16.   حجت الاسلام محمد صادق مزيناني
17.      حجت السلام علي جاودان
18.      حجت الاسلام دکتر علي‌نقي ذبيح‌زاده
 
آدرس: قم. بلوار جمهوري اسلامي، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)، طبقه 4، دفتر دانشنامه مشروطيت
آدرس الکترونيکي: mashrooteh@qabas.net
تلفن: 2113452 ـ 0251 دورنگار: 2936052ـ 0251